Ἄρης

  Εἶναι ὁ πρῶτος τῶν καλούμενων ἐξωτερικῶν πλανητῶν, δηλαδὴ τῶν εὐρισκόμενων μεταξὺ Γῆς καὶ Πλούτωνος καὶ ἡ μέση ἀπόστασή του ἀπὸ τὸν Ἥλιο εἶναι περὶ τὰ 230 ἐκ. χλμ., περίπου ὅσο τὸ 1 ¹⁄₂ τῆς ἀποστάσεως Γῆς – Ἡλίου. Χρειάζεται σχεδόν 687 γήινες ἡμέρες ἢ 1,88 γήινα ἔτη (1 ἔτος 320 ἡμέρες 18 ὧρες καὶ 12′) γιὰ μία πλήρη περιφορὰ γύρω ἀπὸ τὸν Ἥλιο.

  Ἔχει σχετικὰ μεγάλη ἐκκεντρότητα, περίπου 0,09· ἡ τρίτη μεγαλυτέρα τοῦ ἡλιακοῦ συστήματος μετὰ ἀπὸ τοὺς πλανῆτες Ἑρμῆ καὶ Πλούτωνα. Ἀλλὰ εἰς τὸ ἀπώτατο παρελθὸν ἡ τροχιά του ἦταν ὁμαλή, π.χ. πρὸ 1,35 ἐκ. ἐτῶν ἡ ἐκκεντρότητα ἦταν μόλις 0,002. Τὰ τελευταῖα 35.000 ἔτη ἡ τροχιὰ τοῦ Ἄρεως γίνεται ἐλαφρῶς ἐκκεντρότερη λόγῳ τῶν βαρυτικῶν ἐπιδράσεων τῶν γειτόνων πλανητῶν. Ἐπίσης ἡ ἐλαχίστη ἀπόσταση Γῆς καὶ Ἄρεως θὰ συνεχίσει νὰ μειώνεται ἠπίως τὰ ἐπόμενα 25.000 ἔτη.

  Ἡ ἀξονικὴ περίοδος περιστροφῆς καὶ οἱ ἐποχιακοὶ κύκλοι τοῦ πλανήτη Ἄρεως ὁμοιάζουν μὲ τῆς Γῆς. Τὸ ἡμερονύκτιο διαρκεῖ 24 ὧρες 39′ 35″, ἐλαχίστως μεγαλύτερο τῆς Γῆς, καὶ ἡ ἀξονικὴ κλίση του εἶναι 25° 11′ 24″ μὲ ἀποτέλεσμα παρόμοιες ἐποχές, ἄν καὶ ἡ διάρκειά τους εἶναι σχεδόν διπλάσια τῶν γηίνων ἐποχῶν. Ὁ βόρειος πόλος του δείχνει πρὸς τὸν ἀστέρα Δενὲβ (α′ Κύκνου).

Οἱ ἐποχὲς τοῦ Ἄρεως (β. ἡμισφαίριο). Ὁμοιάζουν μὲ τῆς Γῆς λόγῳ παρομοίας κλίσεως τοῦ ἄξονος περιστροφῆς, ἀλλὰ ἔχουν μεγάλες διακυμάνσεις μεταξύ τους ἐπειδὴ ὁ Ἄρης ἔχει μεγάλη ἐκκεντρότητα τροχιᾶς.

Τὸ ἡλιακὸ μῆκος Ls εἶναι ἡ γωνία Ἄρεως – Ἡλίου, μὲ ἀρχὴ τὴν ἐαρινὴ ἰσημερία τοῦ Βορείου Ἡμισφαιρίου ὅπου Ls=0. Τὸ θερινὸ ἡλιοστάσιο ἔχει μῆκος Ls=90, ἡ φθινοπωρινὴ ἰσημερία Ls=180 καὶ τὸ χειμερινὸ ἡλιοστάσιο Ls=270 (τοῦ Βορείου ἡμισφαιρίου). Ἔτσι ὑπολογίζονται οἱ μῆνες εἰς τὸν Ἄρη.

Οἱ τροχιὲς τοῦ Ἄρεως καὶ τῆς Γῆς: περιήλια, ἀφήλια καὶ σύγκριση τῶν ἐποχῶν τους καὶ τῆς διαρκείας ποὺ ἔχουν (εἰς γήινες ἡμέρες καὶ ἡμέρες Ἄρεως ἀντιστοίχως).

Σύγκριση διαρκείας ἐποχῶν Γῆς καὶ Ἄρεως

(β. ἡμισφ.)	ΑΝΟΙΞΗ	ΘΕΡΟΣ	ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ	ΧΕΙΜΩΝΑΣ
	92 ἡμ. 19,7 ὧρες	93 ἡμ. 14,8 ὧρες	89 ἡμ. 18,7 ὧρες	89 ἡμ. 0,6 ὧρες
	193 ἡμ. 7,2 ὧρες	178 ἡμ. 15,3 ὧρες	142 ἡμ. 16,8 ὧρες	153 ἡμ. 22,8 ὧρες
	(~ 199 γήινες ἡμ.)	(~ 183 γήινες ἡμ.)	(~ 147 γήινες ἡμ.)	(~ 158 γήινες ἡμ.)

Δορυφόροι

  Ἔχει δύο δορυφόρους, τὸν Φόβο καὶ τὸν Δεῖμο, ποὺ ἀνεκαλύφθησαν τὸ 1877 ὑπὸ τοῦ ἀστρονόμου Ἀσὰφ Χὰλ (Asaph Hall). Ἔχουν ἀκανόνιστο σχῆμα καὶ πιστεύεται ὅτι εἶναι ἀστεροειδεῖς ποὺ περιῆλθαν κάποτε ἐντὸς τῆς τροχιᾶς τοῦ Ἄρεως. Ἡ τροχιά τους εἶναι ἀσυνήθιστη. Παρατηρητὴς ἐπὶ τοῦ Ἄρεως θὰ ἔβλεπε τὸν ταχύτερο Φόβο νὰ ἀνατέλλῃ ἀπὸ τὴν δύση, νὰ δύῃ εἰς τὴν ἀνατολὴ καὶ νὰ ἀνατέλλῃ πάλι ἐντὸς 11 ὡρῶν.

  Ὁ Δεῖμος ἀνατέλλει ἀπὸ τὴν ἀνατολὴ ἀλλὰ κινεῖται βραδέως καὶ παρότι συμπληρώνει μία περιστροφὴ ἐντὸς 30 ὡρῶν, χρειάζεται περίπου 2,7 ἡμέρες γιὰ νὰ δύσῃ καὶ ὁμοίως γιὰ νὰ ἀνατείλλῃ πάλι, λόγῳ τῆς βραδυτάτης κινήσεώς του ἐν σχέσει μὲ τὴν περιστροφὴ τοῦ Ἄρεως. Ὁ Δεῖμος εἶναι μόλις ἐκτός τοῦ ὁρίου τῆς συγχρόνου περιστροφῆς, ὅπου ἡ περίοδος περιστροφῆς του γύρω ἀπὸ τὸν Ἄρη θα ταυτιζόταν μὲ τὴν ἀξονικὴ περιστροφὴ τοῦ πλανήτη (30+ ὧρες ἔναντι 24,6 ὡρῶν), ἀλλὰ κεῖται εἰς χαμηλότερο ὕψος ἀπὸ αὐτὸ ποὺ θὰ ἐπέτρεπε μία σταθερὴ σύγχρονη περιστροφή. Οὔτως οἱ παλιρροιακὲς δυνάμεις τοῦ Ἄρεως ἔλκουν σταδιακῶς τὸν δορυφόρο καὶ ἐκτιμᾶται ὅτι μετὰ ἀπὸ περίπου 50 ἐκ. ἔτη θὰ προσκροῦσει εἰς τὴν ἐπιφάνεια τοῦ πλανήτη ἤ θὰ κατακερματισθεῖ δημιουργῶντας δακτύλιο γύρω του.

  Δὲν εἶναι σαφὲς τινί τρόπῳ οἱ δύο δορυφόροι αἰχμαλωτίσθησαν ἀπὸ τὸν Ἄρη, ἕναν πλανήτη δίχως ἀτμόσφαιρα. Ἀμφοτέρων οἱ τροχιὲς εἶναι κυκλικὲς καὶ εἰς τὸ ὕψος τοῦ ἰσημερινοῦ τοῦ πλανήτη, γεγονός λίαν ἀσυνήθιστο γιὰ αἰχμαλωτισθέντα σώματα. Ἐπιπλέον ἀστεροειδεῖς τέτοιου μεγάλου μεγέθους, ὅπως οἱ Φόβος καὶ Δεῖμος, εἶναι σπάνιοι καὶ ἀκόμη σπανιότερο εἶναι τὸ διπλὸ σύστημα ἀστεροειδῶν ἐκτὸς τῆς ζώνης τῶν ἀστεροειδῶν. Οὔτως προτείνεται καὶ ἡ θεωρία τῆς ὑπάρξεως κάποιου τρίτου σώματος, ποὺ ἐξερράγη (ἢ συνεκρούσθη μετὰ ἄλλου σώματος) ἐκεῖ ὅπου σήμερα κεῖται ἡ ζώνη, ἀπὸ ὅπου πιθανῶς νὰ προῆλθαν οἱ δορυφόροι τοῦ Ἄρεως.

Ὁ πλανήτης Ἄρης μὲ τοὺς δύο δορυφόρους του, Φόβο (ἀριστερά) καί Δεῖμο, καλλιτεχνικὴ σύνθεση ἀπὸ λήψεις διαστημικῶν ἀποστολῶν.

Ὁρατότητα, Σύνοδος καὶ Ἀντίθεση

  Ὁ Ἄρης εἶναι λαμπρὸ σῶμα καὶ ἀναγνωρίζεται ἀμέσως ἀπὸ τὸ χαρακτηριστικὸ ἐρυθροκίτρινο χρῶμα του. Ἡ φωτεινότητά του ἔχει τὴν μεγίστη αὐξομείωση μεταξὺ τῶν πλανητῶν, μὲ φαινόμενο μέγεθος ποὺ κυμαίνεται ἀπὸ +1,86 ἕως 2,94, ἐπειδὴ ἐπηρεάζεται ὄχι μόνον ἀπὸ τὴν ἀπόσταση τοῦ Ἄρεως ἀπὸ τὴν Γῆ ἀλλὰ καὶ τὴν ἀπόστασή του ἀπὸ τὸν Ἥλιο. Εἶναι ὁ μόνος πλανήτης ἡ ἐπιφάνεια τοῦ ὁποίου φαίνεται εὐκρινῶς μὲ ἐρασιτεχνικὰ τηλεσκόπια.

  Οἱ πιὸ εὐνοϊκὲς συνθῆκες παρατηρήσεως εἶναι ὅταν ὁ Ἄρης φθάνει εἰς ἡλιακὴ ἀντίθεση, δηλαδὴ εὐθυγραμμίζεται μὲ τὴν Γῆ καὶ τὸν Ἥλιο, μὲ τὴν Γῆ κείμενη μεταξὺ τῶν δύο. Τότε ἔχει καὶ τὸν μέγιστο χρόνο παραμονῆς εἰς τὸν νυκτερινὸ οὐρανό, ἐνῶ μεσουρανεῖ περὶ τὸ μεσονύκτιο. Αὐτὸ συμβαίνει ἀνὰ 26 μῆνες περίπου καὶ κατὰ τὴν ἀντίθεση εἶναι πάντοτε ἀνάδρομος. Ἐπειδὴ ἡ τροχιά του ἔχει μεγάλη ἐκκεντρότητα, συμβαίνει δισάκις ἐντὸς κύκλου 32 ἐτῶν ἡ εὐθυγράμμιση νὰ γίνεται ἐγγὺς τοῦ περιηλίου τοῦ πλανήτη, συμβὰν ποὺ ὀνομάζεται περιήλια ἀντίθεση.

  Ἡ περιήλια ἀντίθεση λαμβάνει χώρα ἀνὰ 15 ἢ 17 ἔτη, πάντοτε μεταξὺ τελῶν Ἰουλίου καὶ τελῶν Σεπτεμβρίου. Τὸτε ὁ Ἄρης φθάνει καὶ τὴν ἐλαχίστη ἀπόσταση ἀπὸ τὴν Γῆ, διότι τὸ ἀφήλιον τῆς Γῆς συμβαίνει ἐτησίως ἀρχὲς Ἰουλίου. Συνεπῶς καθὼς ὁ Ἄρης εὐρίσκεται εἰς περιήλιον πλησιάζοντας πρὸς τὴν Γῆ, ἡ Γῆ εὐρίσκεται εἰς ἀφήλιον πλησιάζοντας πρὸς τὸν Ἄρη. Τὸτε ὁ πλανήτης φθάνει τὴν μεγίστη λαμπρότητα 2,94 γινόμενος, μαζὶ μὲ τὸν πλανήτη Δία, ὁ δεύτερος φωτεινότερος μετὰ τὴν Ἀφροδίτη.

  Ὅταν ἀντιθέτως συμβαίνει ὁ Ἄρης, ὁ Ἥλιος καὶ ἡ Γῆ νὰ εύθυγραμμίζονται μὲ τὸν Ἥλιο κείμενο μεταξὺ τῶν δύο, τότε ὁ Ἄρης φθάνει εἰς ἡλιακὴ σύνοδο καὶ εἶναι ἀόρατος γιὰ ἐμᾶς. Ἐὰν συμβῇ ὁ Ἄρης νὰ εἶναι εἰς ἀφήλιον ἐγγὺς τῆς ἡλιακῆς συνόδου του, φθάνει τὴν ἐλαχίστη λαμπρότητα +1,86 καθὼς τότε ἀπομακρύνεται τὸ μέγιστο ἀπὸ τὴν Γῆ.

  Ἡ μεγίστη ἀπόστασή του ἀπὸ τὴν Γῆ εἶναι ἑπταπλάσια τῆς ἐλαχίστης ἀποστάσεως μεταξύ τους. Τὸν Αὔγουστο 2003 ὁ Ἄρης καὶ ἡ Γῆ εὐρέθησαν εἰς τὴν πλησιεστέρα μεταξύ τους ἀπόσταση τῶν τελευταίων 60.000 ἐτῶν, περὶ τὰ 56.760.000 χλμ.

Περιήλια ἀντίθεση καὶ ἀφἠλια ἀντίθεση τοῦ πλανήτη Ἄρεως. Ἡ ἀπόστασή του αὐξομειώνεται καὶ κάθε ἡλιακὴ ἀντίθεση δὲν εἶναι ἴδια.

Ὁ πλανήτης Ἄρης εἰς τὸν νυκτερινὸ οὐρανὸ τὸν Ὀκτώβριο 2018, μετὰ ἀπὸ τὴν περιήλια ἀντίθεση τοῦ Ἰουλίου, ὅπου εἶναι ἀκόμη ἀρκετὰ κοντά.

Τετράγωνα, Ἀναδρομὴ καὶ Συνοδικός Κύκλος

  Ὁ Ἄρης χρειάζεται 1,881 γήινα ἔτη γιὰ νὰ ὁλοκληρώσῃ μία πλήρη ἡλιακὴ περιφορά, καθὼς κινεῖται ὀλίγον τὶ βραδύτερα τῆς Γῆς. Λόγῳ τῶν διαφορετικῶν ταχυτήτων τῶν τροχιῶν τῶν δύο σωμάτων, ἡ εὐθυγράμμισή τους γίνεται ἀνὰ 779,94 γήινες ἡμέρες κατὰ μέσον ὅρο (2,135 γήινα ἔτη). Ὁ χρόνος μεταξὺ δύο διαδοχικῶν εὐθυγραμμίσεων Ἄρεως καὶ Γῆς ὀνομάζεται συνοδικὸς κύκλος. Ἑκάστη εὐθυγράμμιση σημειοδοτεῖ τὴν ἀρχὴ ἑνός νέου συνοδικοῦ κύκλου μεταξὺ τῶν δύο πλανητῶν.

  Ὁ Ἄρης, ὅπως ὅλοι οἱ ἐξωτερικοὶ πλανῆτες, σχηματίζει δύο κύριες ὄψεις ἐν σχέσει μὲ τὴν Γῆ: τὴν ἡλιακὴ ἀντίθεση, ὅταν ὁ Ἄρης, ἡ Γῆ καὶ ὁ Ἥλιος εὐθυγραμμίζονται μὲ τὴν Γῆ νὰ κεῖται μεταξὺ Ἄρεως καὶ Ἡλίου, καὶ τὴν ἡλιακὴ συνοδο, ὅπου ὁ Ἄρης φθάνει τὴν ἀντιδιαμετρικὴ θέση ὄπισθεν τοῦ Ἡλίου εὐθυγραμμιζόμενος μὲ τὴν Γῆ. Ὅταν ὁ Ἄρης ἀπέχει 90° ἀπὸ τὸν Ἥλιο (ἀπὸ τὴν γήινη ὁπτικὴ γωνία) σχηματίζει τὶς δευτερεύουσες ὄψεις τῶν τετραγώνων: τὸ ἀνατολικὸ τετράγωνο ὅπου ὁ Ἄρης κεῖται ἀνατολικῶς τοῦ Ἡλίου καὶ τὸ δυτικὸ τετράγωνο, μὲ τὸν Ἄρη κείμενο δυτικῶς τοῦ Ἥλιου.

  Ἡ φαινόμενη ἀνάδρομος κίνηση τοῦ Ἄρεως συμβαίνει πάντοτε ἑκατέρωθεν τῆς ἡλιακῆς ἀντιθέσεως. Καθὼς ὁ Ἄρης πλησιάζει τὴν εὐθυγράμμιση μὲ τὴν Γῆ καὶ τὸν Ἥλιο, ἡ Γῆ προσπερνᾷ τὸν Ἄρη κατὰ τὴν ἐγγυτέρα πρὸς τὸν Ἥλιο καὶ ταχύτερη τροχιά της. Ἡ προπόρευση τῆς Γῆς εἰδωθείσα ἀπὸ τὴν γήινη ὀπτικὴ γωνία δίδει τὴν ἐντύπωση ὀπισθοδρομήσεως τοῦ Ἄρεως ὡς πρὸς τοὺς ἀπλανεῖς ἀστέρες τῆς Ἐκλειπτικῆς.

  Ἡ ἀναδρομὴ διαρκεῖ περίπου 72 ἡμέρες κατὰ μέσον ὅρο, ἐνῶ ὁ Ἄρης φθάνει τὴν μεγίστη φαινομένη φωτεινότητα γιὰ ἐκεῖνον τὸν συνοδικὸ κύκλο, εἰς τὴν μέση τῆς περιόδου ἀναδρομῆς. Ὑπόψιν, ὅτι ὁ μέσος χρόνος μεταξὺ τῶν ἀντιθέσεων τοῦ Ἄρεως, ἡ συνοδική του περίοδος, εἶναι σχεδὸν 780 ἡμέρες ἀλλὰ τὸ σύνολο τῶν ἡμερῶν μεταξὺ τῶν διαδοχικῶν ἀντιθέσεων κυμαίνεται ἀπὸ 764 ἕως 812 ἡμέρες.

  Ὁμοίως μεταβάλλεται καὶ ἡ ἀπόσταση τῆς ἐγγυτάτης προσεγγίσεως κατὰ τὴν ἡλιακὴ ἀντίθεση, ποὺ κυμαίνεται μεταξὺ 54.000.000 χλμ. καὶ 103.000.000 χλμ. περίπου, λόγῳ τῆς ἐκκεντρότητος τῶν τροχιῶν τῶν δύο πλανητῶν, γεγονός ποὺ ἐπιφέρει καὶ τὴν ἀνάλογη μεταβολὴ τοῦ φαινομένου μεγέθους τοῦ Ἄρεως. 

  Ἂν καὶ συχνὰ θεωρεῖται ὅτι ἡ Γῆ καὶ ὁ Άρης φθάνουν τὴν ἐλαχίστη μεταξύ τους ἀπόσταση τὴν ὥρα τῆς ἀντιθέσεως, στὴν πραγματικότητα αὐτὸ συμβαίνει ἀπὸ λίγες ἡμέρες πρὶν ἕως λίγες ἡμέρες μετὰ τὴν ἡμερομηνία τῆς ἀκριβοῦς ἀντιθέσεως. Ἡ διαφορὰ ὀφείλεται καὶ πάλι εἰς τὴν ἐκκεντρότητα τῶν τροχιῶν ἀλλὰ καὶ ἐπειδὴ οἱ τροχιές τους δὲν εἶναι παράλληλες ἀλλὰ ἔχουν μία ἐλαφρὴ κλίση μεταξύ τους.

Ἡ σχέση Ἄρεως καὶ Γῆς

  Ἐν ἀντιθέσει μὲ τὴν Ἀφροδίτη ποὺ διαγράφει πεντάγωνο συνοδικὸ σχῆμα μὲ 5 ἀναδρόμους περιόδους, οἱ ὁποῖες ἐπαναλαμβάνονται σχεδόν ἀκριβῶς εἰς τὰ ἴδια σημεῖα τῆς Ἐκλειπτικῆς, οἱ συνοδικοὶ κύκλοι τοῦ Ἄρεως καὶ ἀναδρομὲς συμβαίνουν εἰς διάφορα διαδοχικὰ σημεῖα τῆς Ἐκλειπτικῆς, ἀκανόνιστα καὶ μή-ἐπαναλαμ­βα­νόμενα, μὲ ἀπόσταση μεταξύ τους περίπου 48,8° κατὰ μέσον ὅρο. Αὐτὸ λόγῳ τῆς ἐκκεντρότητας τοῦ Ἄρεως ἀλλὰ καὶ ἐπειδὴ δὲν ὑπάρχει ἀκριβὴς ἀναλογικὴ σχέση μεταξὺ τῶν τροχιῶν τῆς Γῆς καὶ τοῦ Ἄρεως, ὅπως συμβαίνει μὲ τὴν Γῆ καὶ τὴν Ἀφροδίτη.

  Ὁ Ἄρης συμπληρώνει 7 συνοδικοὺς κύκλους (5.459,732 ἡμ.) ἐντὸς 15 γήινων ἐτῶν (5.478,845 ἡμ.) ἢ 8 συνοδικοὺς κύκλους ἐντὸς 17 γήινων ἐτῶν. Ἑκάστη ὁμάδα τῶν 7 κύκλων ἔχει ἀπόσταση περίπου 18,8° (19,11 ἡμ.) κατὰ μέσον ὄρο ἀπὸ τὸ σημεῖο τῆς Ἐκλειπτικῆς ὅπου ἄρχισε ἡ προηγουμένη.

  Ὁ πλανήτης ἔχει κι ἕναν μεγαλύτερο κύκλο: ὁλοκληρώνει 37 συνοδικὲς περιόδους ἀνὰ 79 γήινα ἔτη (37 συνοδικές περίοδοι = 28857,78 ημέρες = 79,0083 έτη), διάστημα εἰς τὸ ὁποῖο συμπληρώνει 42 κύκλους τοῦ ζωδιακοῦ. Ἡ 79ετὴς περίοδος ἀκολουθεῖ ἕναν μοναδικὸ ἐπαναλαμβανόμενο τύπο: 15 ἔτη / 17 ἔτη / 15 ἔτη / 15 ἔτη / 17 ἔτη.

Ἡ 79ετής περίοδος 1956 – 2035 τῶν 5 ἐναλασσόμενων συνοδικῶν κύκλων Ἄρεως – Γῆς

  Ἡ σύνοδος Ἄρεως-Γῆς δὲν ἐπαναλαμβάνεται ἀκριβῶς εἰς τὸ ἴδιο σημεῖο οὔτε κάθε 79 ἔτη, ἂν καὶ πλησιάζῃ ἀρκετὰ κοντά. Γιὰ νὰ συμβῇ κάτι τέτοιο θὰ χρειαζόταν ἕνας ἀκέραιος ἀριθμὸς ἐτῶν Ἄρεως νὰ ἦταν ἀκριβῶς ἴσος πρὸς ἕναν ἀκέραιο ἀριθμὸ γήινων ἐτῶν. Μία τέτοια περίοδος μὲ ἀρκετὴ προσέγγιση προκύπτει κάθε 284 γήινα ἔτη (103.733 ἡμ.), ποὺ ἰσοδυναμοῦν σχεδὸν ἀκριβῶς μὲ 151 ἔτη Ἄρεως (103.734 ἡμ.). Οἱ ζῳδιακὲς θέσεις (ἐκλειπτικὸ μῆκος) τῶν δύο πλανητῶν ἐπαναλαμβάνονται κάθε 284 ἔτη μὲ μόλις 1° διαφορά – ὁμοίως καὶ οἱ γήινες ἡμερομηνίες τῶν ἀντιθέσεων μὲ μία ἡμέρα διαφορά.

Ἡλιακὲς ἀντιθέσεις Ἄρεως – Γῆς γιὰ τὴν περίοδο 2003 – 2018, ἀπὸ γεωκεντρικὴ ὁπτική. Τὰ ἔτη 2003 καὶ 2018 ὁ Ἄρης εἶχε περιήλια ἀντίθεση.

Ἡλιακὲς ἀντιθέσεις Ἄρεως – Γῆς γιὰ τὴν περίοδο 2003 – 2018, ἀπὸ γεωκεντρικὴ ὁπτικὴ ἐν κινήσει. Τὰ ἔτη 2003 καὶ 2018 ὁ Ἄρης εἶχε περιήλια ἀντίθεση.

Ἡλιακὲς ἀντιθέσεις Ἄρεως – Γῆς, ἀπὸ τὸ 2020 μέχρι τὴν ἐπομένη περιήλια ἀντίθεση τοῦ 2035.

Οἱ ἡλιακὲς ἀντιθέσεις Ἄρεως – Γῆς τῶν περιόδων 2003 – 2018 – 2035

Ἄρεως Πρόσωπα (Φάσεις)

  Ὁ Ἄρης εἶναι ἐξωτερικὸς πλανήτης, καὶ ὅπως ὅλοι οἱ ἐξωτερικοὶ δὲν ἐμφανίζει ἕναν πλήρη κύκλο φάσεων, καθὼς ἡ μεγίστη γωνία φάσεως ποὺ σχηματίζουν ὡς πρὸς τὴν Γῆ εἶναι μικροτέρα τῶν 90°. Οἱ ἐξωτερικοὶ πλανῆτες ἐμφανίζουν μιὰ ἐλάχιστη φάση, ὅπου ἡ ἐπιφάνειά τους δὲν εἶναι πλήρως φωτισμένη, ὅταν φθάνουν εἰς τετραγωνισμό – ἀνατολικὸ ἢ δυτικὸ τετράγωνο. Τότε ἡ γωνία τους μὲ τὸν Ἥλιο καὶ τὴν Γῆ γίνεται 90° καὶ ἡ γωνία φάσεως μεγιστοποιεῖται.

  Ἡ μεγίστη γωνία φάσεως ἑκάστου ἐξωτερικοῦ πλανήτη ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν ἀκτίνα τῆς τροχιᾶς του: γιὰ τοὺς πλανῆτες Δία καὶ Κρόνο εἶναι 11,1° και 6° ἀντιστοίχως, ὁπότε οἱ φάσεις τους εἶναι σχεδὸν ἀδιόρατες καὶ φαίνονται σχεδὸν πάντα πλήρεις. Ὁ Ἄρης, ἐχοντας μεγίστη γωνία φάσεως 45° ἐμφανίζει κάποιου εἴδους φάσεις, λόγῳ τῆς ἰδιαιτέρας τροχιᾶς του ὡς πρὸς τὴν Γῆ. Οἱ φάσεις εἶναι δύο μόνον, πλήρης καὶ ἀμφίκυρτος – οὐδέποτε ἐμφανίζεται διχοτόμος ἢ μηνοειδής.

Ἡ Γῆ βλέπει ἕνα μέρος τῶν φάσεων, δηλαδὴ τῶν διαφορετικῶν γωνιῶν φωτισμοῦ τῶν ἐσωτερικῶν πλανητῶν Ἑρμοῦ καὶ Ἀφροδίτης. Ἀλλὰ ἡ Γῆ δὲν βλέπει τὴν ἀφώτιστη ὀπίσθια πλευρὰ τῶν ἐξωτερικῶν πλανητῶν. Ὁ πλανήτης Ἄρης φαίνεται πλήρης εἰς τὶς θέσεις Α καὶ Γ, ἂν καὶ τὸ φαινόμενο μέγεθός του διαφέρει λόγῳ ἀποστάσεως.

Ὁ πλανήτης Ἄρης φαίνεται πλήρως φωτεινὸς εἰς τὶς θέσεις Α καὶ Γ, ἂν καὶ τὸ φαινόμενο μέγεθός του διαφέρει λόγῳ ἀποστάσεως. Ὅταν φθάνει τὴν θέση Β τοῦ τετραγωνισμοῦ, μὲ μεγίστη γωνία φάσεως 45°, ἐμφανίζεται ἀμφίκυρτος ἀπὸ τὴν Γῆ καθὼς ἕνα μικρὸ μέρος τῆς ἐπιφανείας του καλύπτεται ἀπὸ σκιά.

Οἱ φάσεις τοῦ πλανήτη Ἄρεως καὶ ἡ μεταβολὴ τοῦ φαινόμενου μεγέθους του κατὰ τὴν ἡλιακὴ ἀντίθεση τοῦ Ὀκτωβρίου 2020

Περιήλιες Ἀντιθέσεις

  Οἱ πιὸ εὐνοϊκὲς ἀντιθέσεις, οἱ περιήλιες, ὅπου Ἄρης καὶ Γῆ φθάνουν τὰ 56 – 58 ἑκατ. χλμ. μεταξύ τους συμβαίνουν ἀνὰ 15 ἢ 17 ἔτη. Ἡ πιὸ πρόσφατη συνέβη τὸ 2018 καὶ ἡ ἐπόμενη θὰ γίνει τὸ 2035, ἂν καὶ οἱ ἀντιθέσεις τοῦ 2020 καὶ τοῦ 2033 εἶναι ἀρκετὰ κοντὰ μὲ τὶς περιήλιες.

Πίνακας Περιηλίων Ἀντιθέσεων Ἄρεως 1600 – 2100