19°
Ὁ ἀστερισμὸς τοῦ Κριοῦ εἶναι ὁρατὸς τοὺς θερινούς, φθινοπωρινοὺς καὶ χειμερινοὺς μῆνες. Ὁ Ἥλιος διανύει τὸ ζῳδιακὸ δωδεκατημόριον τοῦ Κριοῦ ἀπὸ 15 Ἀπριλίου μέχρι 14 Μαΐου
Ὁρατότητα
Περὶ τὸ πρῶτο δεκαήμερο τοῦ Ἰουνίου ἐμφανίζεται ἀνατέλλων ὀλίγο πρὶν τὴν αὐγή. Ἀπὸ ἀρχῆς Αὐγούστου ἀνατέλλει περὶ τὸ μεσονύκτιο καὶ πρὸς ἀρχὰς Νοεμβρίου δύει ὀλίγον πρὶν τὴν αὐγή. Ἀπὸ τὰ τέλη Ἰανουαρίου δύει περὶ τὸ μεσονύκτιο καὶ περὶ τὰ μέσα Μαρτίου δύει κατόπιν τοῦ Ἡλίου. Ἔκτοτε ἀνατέλλει τὴν ἡμέρα καὶ γιὰ τρεῖς περίπου μῆνες εἶναι ἀόρατος. Ἡ βέλτιστη ἐποχὴ γιὰ τὴν παρατήρηση τοῦ Κριοῦ εἶναι ἀπὸ ἀρχὲς φθινοπώρου ἕως μέσα χειμῶνος.
Ἀστέρες
Ὁ ἀστερισμὸς τοῦ Κριοῦ εἶναι ἀμυδρώτερος τῶν ἄλλων τοῦ ζῳδιακοῦ, μὲ ὀλίγους εὐδιάκριτους ἀστέρες ποὺ ὡστόσον ἀρκοῦν διὰ τὸν ἐντοπισμό. Ὁ α′ Κριοῦ (Χαμάλ), ὁ β′ Κριοῦ (Σερατάν), καὶ ὁ γ′ Κριοῦ (Μεσαρθίμ) χρησιμοποιοῦνται συχνὰ εἰς τὴν ναυσιπλοΐα καὶ μαζὶ μὲ τοὺς δ′ καὶ 41 εἶναι οἱ μόνοι ἀστέρες τοῦ Κριοῦ ὁρατοὶ διὰ γυμνοῦ ὀφθαλμοῦ. Διπλοὶ ἀστέρες: γ′, ε′, λ′, π′, καὶ 41. Εἰς τὸν ἀκόλουθο πίνακα, οἱ ἀστέρες ὑπολογίζονται εἰς μοῖρες τοῦ ζῳδιακοῦ δωδεκατημορίου τοῦ Κριοῦ.
| ΟΝΟΜΑ | ΚΑΤΑΤΑΞΗ | ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΜΕΓΕΘΟΣ | ΜΟΙΡΑ ΚΡΙΟΥ |
|---|---|---|---|
| Χαμάλ | α′ Κριοῦ | 2 | 12° 55′ |
| Σερατάν | β′ Κριοῦ | 2,6 | 09° 13′ |
| 41 Κριοῦ | 41 Κριοῦ | 3,6 | 23° 27′ |
| Μεσαρθίμ | γ′ Κριοῦ | 3,9 | 08° 26′ |
| Βουτεΐν | δ′ Κριοῦ | 4,3 | 26° 06′ |
| – | ε′ Κριοῦ | 4,6 | 23° 52′ |
| – | ζ′ Κριοῦ | 4,8 | 27° 11′ |
| – | λ′ Κριοῦ | 4,8 | 11° 41′ |
| – | κ′ Κριοῦ | 5 | 12° 35′ |
| – | ι′ Κριοῦ | 5,1 | 08° 44′ |
| – | η′ Κριοῦ | 5,2 | 13° 26′ |
| – | π′ Κριοῦ | 5,25 | 20° 18′ |
| – | τ′ Κριοῦ | 5,3 | 28° 39′ |
| – | σ′ Κριοῦ | 5,5 | 20° 12′ |
| – | ν′ Κριοῦ | 5,45 | 19° 23′ |
| – | θ′ Κριοῦ | 5,5 | 14° 07′ |
Διάττοντες / Μετεωρίτες
Πολλὰ γνωστὰ ῥεύματα διαττόντων προέρχονται ἀπὸ τὴν περιοχὴ τοῦ ἀστερισμοῦ αὐτοῦ, ὅμως δὲν εἶναι εὔκολα παρατηρήσιμα. Οἱ Ἡμερινὲς Κριίδες εἶναι ἀπὸ τὰ ἰσχυρότερα ἡμερινὰ ῥεύματα. Διαρκοῦν ἀπὸ 22 Μαΐου μέχρι 2 Ἰουλίου, μὲ μέγιστο περὶ τὴν 7η – 8η Ἰουνίου ῥυθμοῦ 50 – 60 διαττόντων / ὥρα· ὁ δὲ πλησιέστερος ἀστέρας τῆς περιοχῆς τοῦ ῥεύματος εἶναι ὁ ε′ Κριοῦ. Ἐνίοτε, ὀλίγοι διάττοντες εἶναι δυνατὸν νὰ παρατηρηθοῦν πρὶν τὴν ἀνατολὴ ἢ κατόπιν τῆς δύσεως τοῦ Ἡλίου, οἱ ὁποῖοι συνήθως φαίνονται νὰ ἀρχίζουν χαμηλὰ πρὸς τὸν ὁρίζοντα καὶ διαρκοῦν ἀρκετὰ δευτερόλεπτα. Γενικῶς οἱ Ἡμερινὲς Κριίδες δὲν εἶναι ὁρατὲς καὶ κυρίως παρατηροῦνται μὲ ῥαδιοτηλεσκόπιο ἐξ αἰτίας τοῦ ἰονισμένου ἀερίου ποὺ ἀφήνουν κατὰ τὴν πτώση. Τὸ ῥεῦμα αὐτὸ ἀνεκαλύφθη μόλις τὸ 1947 μὲ ῥαδιοεντοπιστὴ (radar).
Δύο ἀκόμη ἡμερινὰ ῥεύματα ἔχουν παρατηρηθεῖ, ὀνόματι Κριίδες τοῦ Μαΐου καὶ Ἔψιλον Κριίδες. Τὸ πρῶτο διαρκεῖ ἀπὸ 4 Μαΐου μέχρι 6 Ἰουνίου μὲ μέγιστο περὶ τὴν 16η Μαΐου. Ἀνεκαλύφθη τὸ 1960 καὶ ὁ τελευταῖος ἐπιτυχὴς ἐντοπισμὸς ἦταν τὸ 1969. Τὸ δεύτερο διαρκεῖ ἀπὸ 25 Ἀπριλίου μέχρι 27 Μαΐου, μὲ μέγιστο τὴν 9η Μαΐου. Ἀνεκαλύφθη τὸ 1961 καὶ ὁ τελευταῖος ἐπιτυχὴς ἐντοπισμὸς ἦταν τὸ 1969.
Οἱ Φθινοπωρινὲς Κριίδες εἶναι μέρος ἑνὸς συμπλέγματος τῆς περιοχῆς Ταύρου – Κριοῦ, ὅθεν προέρχονται διάφορα ῥεύματα διαττόντων, καὶ ἐνεργοῦ ἐτησίως ἀπὸ Σεπτέμβριο ἕως καὶ Νοέμβριο. Διαρκοῦν ἀπὸ 7 Σεπτεμβρίου μέχρι 27 Ὀκτωβρίου, μὲ μέγιστο περὶ τὴν 8η – 9η Ὀκτωβρίου ῥυθμοῦ 3 – 5 διαττόντων / ὥρα. Οἱ Φθινοπωρινὲς Κριίδες δὲν τυγχάνουν ἰδιαιτέρας προσοχῆς μεταξὺ τῶν παρατηρητῶν, λόγῳ τοῦ μεγάλου ῥεύματος τῶν Νοτίων Ταυρίδων ποὺ συμβαίνει περὶ τὸ ἴδιο διάστημα. Οἱ Δέλτα Κριίδες διαρκοῦν ἀπὸ 8 μέχρι 13 Δεκεμβρίου μὲ μέγιστο περὶ τὴν 8η – 9η λίαν ἀραιοῦ ῥυθμοῦ διαττόντων, καὶ ἔχουν δύο κλάδους, βόρειο καὶ νότιο.
